Bóle kolan stanowią bardzo częsty problem, z którym pacjenci zgłaszają się do fizjoterapeutów. Zazwyczaj pierwszym pytaniem, które zadajemy jest to czy w niedalekiej przeszłości doznali jakiegokolwiek urazu tego stawu. Moment, gdy w odpowiedzi na to pytanie pada słowo nie, zazwyczaj jest początkiem drogi, w której szczegółowa diagnostyka funkcjonalna musi nas doprowadzić do odpowiedzi, dlaczego kolano boli.
Gdy przyjrzymy się dokładnej anatomii tego stawu, możemy zwrócić uwagę na specyficzny sposób unerwienia torebki stawowej. Jej przednia część zaopatrywana jest przez nerw udowy, przyśrodkowa przez nerw zasłonowy a tylna przez nerw kulszowy. Oznacza to, że do konkretnych części torebki stawu kolanowego impulsy bólowe mogą być dostarczane przez wymienione wcześniej nerwy obwodowe. Jej zadaniem jest otoczenie oraz odizolowanie kości udowej i piszczelowej wraz z łąkotkami od pozostałych struktur. W środku wypełniona jest płynem stawowym, który pozwala na amortyzację i odżywianie struktur znajdujących się wewnątrz stawu.
W sytuacji, kiedy pacjenci nie zgłaszają urazów ani uszkodzonych struktur należy zastanowić się co może być przyczyną pojawienia się dolegliwości bólowych. Jeśli uwzględnimy to w jaki sposób torebka stawowa może otrzymywać nieprawidłowe pobudzenie bólowe, możemy rozszerzyć diagnostykę pacjenta o sprawdzenie napięcia struktur, które mogą mieć wpływ na wymienione wcześniej nerwy. W tym celu warto przyjrzeć się ruchomości narządów wewnętrznych, kręgosłupa lędźwiowego i miednicy a także stawu biodrowego. Tego typu postępowanie zdecydowanie rozszerza nam ilość prawdopodobnych miejsc, w których nagromadzenie się nadmiernych napięć może powodować drażnienie któregoś z wymienionych wcześniej nerwów obwodowych.
Możliwa jest sytuacja, w której kilka miesięcy wcześniej pacjent miał problem z bólem odcinka lędźwiowego po np. dłuższej pracy w ogrodzie, ból trwał około 2-3 dni, lekko rozchodząc się w kierunku prawego pośladka i tylnej strony uda. Jeśli taki ból ustąpił samoistnie, a po kilku miesiącach zaczynają się problemy z bólem prawego kolana, nie spowodowane nadmiernym przeciążeniem lub urazem mamy bardzo duże prawdopodobieństwo, że winowajcą może być nadmierne napięcie nerwu kulszowego utrzymujące się w organizmie pacjenta od kilku miesięcy.
Nasze ciało posiada możliwość kompensacji, czyli pewnego rodzaju „przerzucania” napięć na struktury sąsiadujące. Robi to w celu odciążenia tkanek, którym w danym momencie grozi uszkodzenie lub są na tyle przeciążone, że potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu. Jest to fizjologiczny mechanizm służący ochronie osłabionych struktur. Niestety utrzymując się przez dłuższy czas po ustąpieniu pierwotnej kontuzji, może niepotrzebnie pobudzać inne tkanki, efektem czego będą dolegliwości bólowe powstające bez bezpośredniego urazu.
To tylko jedna z możliwości dających w efekcie ból stawu kolanowego. Jednak bardzo dobrze pokazujący, że w skutecznej terapii powinniśmy kierować się dogłębną diagnostyką funkcjonalną oraz znajomością anatomii i fizjologii, gdyż wtedy najszybciej uda się rozwiązać problemy występujące w ludzkim ciele.